Brogsy – najbardziej uniwersalne buty świata (+KONKURS)

Gdybym z jakichś powodów został zmuszony do wybrania tylko jednej pary butów, w której miałbym chodzić do końca życia, to zdecydowanie mój wybór padłby na brogsy 🙂

Nie ma bowiem żadnego innego modelu obuwia, który tak dobrze odnajdowałby się niemalże w każdym miejscu szerokiego spektrum mody męskiej, od zestawów stricte formalnych, poprzez wszelkie smart-casualowe odcienie szarości, aż do całowicie swobodnych zestawień charakerystycznych dla stylu casual. Jest on idealnym kompromisem między prostotą formy, a ciekawym, eleganckim wzornictwem, które, jak się można tego domyśleć, wyrosło początkowo z czysto praktycznych względów. Dziś, razem ze sklepem Patine.pl, przygotowałem dla Was artykuł, w którym przybliżymy sobie historię powstania tego typu obuwia, przejdziemy przez poszczególne podstawowe wersje, w jakich brogsy występują, a także powiemy sobie z czym najlepiej je zestawiać.

1. Definicja

Nazwa opisywanych dziś butów wywodzi się z języka Irlandzkiego, w którym termin brog oznaczał ciężkie, mocne buty. Co ciekawe terminem tym Anglicy często określali irlandzki akcent – uważali bowiem, że Irlandczycy mówią tak, jakby mieli „but w swoich ustach”. Jak widać historyczne animozje znalazły w tym przypadku odzwierciedlenie także w języku 🙂

Dla poznania istoty nazwy brogsów warto, oprócz wspomnianemu powyżej rzeczownikowi, przyjrzeć się także czasownikowi to brogue. Opisywał on czynność polegającą na przyozdabianiu butów aplikacjami w postaci perforacji, przeszyć orz ząbkowań, którym nadano następnie wspólną nazwę ażurowania (broguing).

2. Rys historyczny (za Gentleman’s Gazette)

Pierwsze modele brogsów spotykane były w Irlandii i Szkocji i początkowo stanowiły element standardowego wyposażenia każdego anglosaskiego, wiejskiego pracownika polowego. Ze względu na występowanie licznych, charakterystycznych dla wyspiarskiej wsi torfowisk oraz bagien, potrzebowali oni butów, które nie tylko stawiałyby czoła wspomnianych warunkom, ale także nie byłyby uciążliwe w użytkowaniu. Rozwiązaniem okazały się właśnie brogsy; oryginalnie wykonywane z wielu kawałków surowej, niebarwionej skóry, z których każdy wyposażany był w liczne ząbkowania i perforacje, umożliwiające szybsze odprowadzanie wilgoci z wnętrza buta.  Pierwotne modele nie posiadały języka, wiązano je skórzanymi rzemieniami powyżej kostek – w ten sposób nie tylko chroniono wiązanie przed osłabieniem, wynikłym z nadmiernego kontaktu z wodą, ale także  wyeliminowano możliwość utknięcia buta w błotnej brei. Takie tradycyjne modele zwane ghillie brogues (od szkockiego określenia krzaka, od którego swa nazwę wziął także słynny wojskowy kamuflaż) są nadal stosowane przez Szkotów w ramach ich narodowego stroju.

 

Tradycyjnie inspirowany model Ghillie Brogues (via: ghilliebrogue.com)

Później brogowy styl przypadł do gustu wizytującym swoje zamiejskie posiadłości arystokratom, którzy następnie zaczęli obstalowywać tego typu buty u swoich szewców. Początkowo dozwolone jedynie w otoczeniu wiejskim, w pierwszych dekadach dwudziestego wieku zaczęły torować sobie drogę do statusu butów uniwersalnych, jakim cieszą się do dziś. Dzięki medialnym ikonom jak np. Fred Astaire czy Cary Grant stały się jednym z podstawowych atrybutów stylowego mężczyzny.

3. Derby czy oxford – oto jest pytanie?

W mojej pracy bardzo często spotykam się z sytuacją, w której Panowie, myśląc o brogsach, pytają np. o oksfordy. Brogsy są kategorią ogólną, nadrzędną  w stosunku do wspomnianych w obecnym podpunkcie, efektem czego w męskomodowej przyrodzie występują zarówno ażurowane derby jak i oksfordy (w tym miejscu zapraszam do wpisu z cyklu „Słowniczek mody męskiej”, w którym znalazły się problematyczne określenia związane z butami). O ile kwestie przyszwy znacząco wpływają na formalność butów o prostych formach, o tyle w przypadku brogsów, ze względu na znacząco obniżające formalnosć ażurowanie, nie ma to aż tak wielkiego znaczenia.

4. Najpopularniejsze typy brogsów

• Full Brogues (wingtip)

Buty – Clarks (secondhand)

Najpopularniejszy model ażurowanych butów, będący bezpośrednim odwzorowaniem ukazanego przy początku wpisu modelu ghillie.  Występujący w ich przypadku nakładany nosek (kapka) układa się w kształt ptasich skrzydeł (wingtip), bądź liter M albo W, w zależności z której strony patrzymy. Full brogues charakteryzują się równiomiernym ażurowniem każdej krawędzi (przyszwa, pięta, kapka), włącznie z centralnym punktem noska, zwanym medalionem.

Istnieje wiele wariacji na temat full brogues, tu widzimy model z ażurowaniem pięty oraz kapki

Buty – Yanko 653
Krawat – Marks&Spencers (secondhand)
Bransoletki – H&M

• Blind Brogues

W przyadku blind brogues mamy do czynienia z taką samą ornamentacją jak przy wersji pełnej, z wyjątkiem noska, który nie został wyposażony w medalion.

Buty – Yanko 616
Krawat – Topman (secondhand)
Bransoletki – H&M

• (Semi) Half brogues

 Buty – Samuel Windsor (secondhand)

 „Półbrogsy” także nawiązują do designu pełnego pierwowzoru, jednak w ich przypadku kapka ma formę prostego nakładanego noska. Zaprojektowanie tego modelu przypisuje się mistrzom szewskim słynnej brytyjskiej pracowni John Lobb LTD, której klientami są m.in. członkowie rodziny królewskiej.

• Quarter Brogues

Znakiem rozpoznawczym popularnych „ćwiartek” jest występujące w ich przypadku poziome ażurowanie krawędzi kapki. Może ono występować samotnie, albo w asyście innych dziurkowań np. przyszwy czy pięty.

Buty – Yanko 525
Szalik – bez metki (secondhand)
Pasek – Hugo Boss

•  Longwings

Longwing brogues odróżniają się od pełnych brogsów tym, że ich skrzydła nie kończą się w połowie buta, tuż pod przyszwą, ale biegną wzdłuż cholewki i łączą się ze sobą w miejscu pięty. Co ciekawe, nazywane są brogsami „angielskimi” w USA i „amerykańskimi” w Wielkiej Brytanii. Najczęściej występują w wersji z otwartą przyszwą (blucher albo derby).

Buty – Massimo Dutti
Pasek – Massimo Dutti
Portfel – Bukszpan Ideas Box
Poszetka – Collection Adam
Spinki – Massimo Dutti

•  Shortwings

Na zasadzie analogii do wersji longwing, brogsy typu shortwing posiadają kapkę o skróconych skrzydełkach, których rozpiętość mniej więcej pokrywa się z linią, jaką tworzyłby w ich miejscu prosty nakładany nosek.

Buty – Yanko 204
Skarpety – Calzedonia
Zegarek – Massimo Dutti
Spinki  – Massimo Dutti
Poszetka – bez metki (prezent)

•  Saddle brogue

Saddle shoes nie są brogsami w tradycyjnym ujęciu. W klasycznych modelach jednak przy krawędziach skórzanego siodła przyszwy (od którego to wzięły one swoją nazwę) występuje charakterystyczne dla brogsów dziurkowanie, co uzasadnia ich obecność w niniejszym zestawieniu. Poza tym to bardzo uniwersalny model butów dla osób ceniących sobie szerokopojęty smart-casual. Szczerze polecam z własnego doświadczenia, choć ów model jest w Polsce dość trudnodostępny 🙂

Buty – Apex (TkMaxx)
Krawat – Bown’n’Ties
Notes – Bukszpan Ideas Box
Okulary – bez metki (prezent)

5. Pozostałe wariacje na temat brogsów

Wszystkie wpsomniane powyżej modele są podstawowymi, logicznie więc muszą istnieć także inne, mniej podstawowe. Sprawny matematyk wyliczyłby pewnie ile kombinacji można stworzyć ze znanych ludzkości metod ażurowej ornamentacji, ale jako że jesteście na blogu humanisty, to oszczędzimy sobie tego i przyjrzymy się jeszcze kilku szczególnym przypadkom 🙂

• Spectators – występują najczęściej w postaci full bądź half brogue i charakteryzują się wykorzystaniem do ich produkcji dwóch rodzajów materiałów w dwóch kolorach (najczęstszym jest połączenie skóry białej z kolorową, czasami zdarzaja się także kombinacje skóry licowej z zamszem, denimem, tweedem etc.)
• Austerity Brogue – nazywane brogsami, mimo że pokrywające ich noski skrzydlate zdobienie nie posiada choćby najmniejszego śladu ażurowania
• U-cap – Wairiacja na temat full brogues, w której nosek zdobi kapka w kształcie litery U (bądź V, wtedy nazywa się je V-cap)
• Brogued loafer, monk etc – brogsowy ażur stał się tak atrakcyjnym zdobieniem, że przestał być stosowany jedynie w ramach klasycznych półbutów i zadomowił się także na innego typu obuwiu, jak np. na widocznym na zdjęciu tassel loaferze 🙂

Buty – Massimo Dutti
Bransoletki – H&M
Szalik – bez metki (secondhand)
Okulary – River Island

9. Z czym nosić?

Brogsy to kameleony, potrafią znakomicie odnaleźć się w wielu krańcowo róznych zestawieniach (choć nie zawsze tak było, bo, jak już wspominałem, na początku musiały cierpliwie znosić uciążliwość gorsetu kulturowych obostrzeń związanych z ich noszeniem). Jako że w tym wypadku obraz znaczy więcej niż tysiąc słów, poniżej w ramach inspiracji zamieszczam kilka stylizacji, w których żelazny punkt stanowiły brogsy:

Wpis: „Dandys w szczegółach”

Wpis: „Wilk z Wrocławia vol. 2”

Wpis: „Sieroca dola z whisky”

Wpis: „Zrodzone z pragmatyzmu”

Wpis: „Uliczny wojownik”

Wpis: „Inspektor po pracy”

KONKURS

Nie od dziś wiadomo, że jakość musi kosztować i w przypadku butów jest to nad wyraz widoczne. Bernhard Roetzel w swojej książce „Gentleman. Moda Ponadczasowa” pisał, że: „Jeżeli, na przykład, praktykant lub student dysponuje 600 dolarami rocznie na zakupy odzieżowe, powinien połowę tego przeznaczyć na buty. Zrobi jeszcze lepiej, jeżeli całość wyda na obuwie: powinien dysponować dwiema parami, ponieważ każda z nich potrzebuje przynajmniej jednego dnia odpoczynku po każdym dniu noszenia.”. Wysokiej jakości obuwie, utrzymane w neutralnej tonacji kolorystycznej i klasycznym designie jest nie tylko długoterminową inwestycją, ale także daje solidną, uniwersalną bazę pod tworzenie róznorodnych stylistycznie zestawów (co mam nadzieję udało się w tym wpisie pokazać). Razem z partnerem wpisu, sklepem Patine.pl, niczym wielkanocne zajączki, chcemy dać Wam dziś możliwość wygrania takiej solidnej obuwniczej bazy.

Wybierzcie jeden najbardziej odpowiadający Wam model z oferty Patine.pl i stwórzcie z nim zestaw, który przekona mnie, że to właśnie Wam powinienem sprezentować wybraną przez Was parę Yanko. Zaprezentujcie go w komentarzu (max 2500 znaków) pod tym wpisem w najbardziej odpowiedniej wedle waszego uznania formie (mogą to być opisy, zdjęcia, kolaże, materiały wideo, animacje etc. jak również formy mieszane np. tekst + obraz) Jeśli zdecydujecie się na multimedia, to nie wysyłajcie mi ich drogą mailową, ale załadujcie je na odpowiedni serwer i w komentarzu zostawcie odsyłający doń link.

Nagrodami w konkursie są:

I miejsce – dowolna para butów Yanko ze standardowej oferty Patine.pl (z wyłączeniem modeli ze skóry shell cordovan i modeli dostępnych w opcji „na zamówienie”)
II miejsce – Bon o wartości 200 zł do wykorzystania na Multirenowacja.pl
III miejsce –  Bon o wartości 100 zł do wykorzystania na Multirenowacja.pl

Konkurs trwać będzie do dnia 12. kwietnia do godz. 23.59, wyniki zostana opublikowane do dnia 19. kwietnia. Kolejność zgłoszeń nie ma znaczenia. Nie zapomnijcie o zostawieniu w polu e-mail swojego adresu – jest on widoczny jedynie dla mnie i ułatwi późniejszy kontakt ze zwycięzcami. Do dzieła! 🙂

Foto – Maciej Gajdur/Wro Street Fashion